Katalog ekoPOMYSŁÓW
Spis proekologicznych rozwiązań na wybranych uczelniach w Polsce, które mają szansę na upowszechnienie
Poniższe zestawienie powstaje na podstawie zgłoszeń organizacji tworzących ekoKOALICJĘ na rzecz ekoUCZELNI oraz monitoringu prowadzonego przez Fundację Fundusz Pomocy Studentom. W nawiasie podajemy skrót nazwy uczelni, na której po raz pierwszy członkowie ekoKOALICJI odnotowali wykorzystanie ekoPOMYSŁU
[lista aktualizowana po każdym zgłoszeniu, ostatni wpis: 16 maja 2022 roku]
- Centrum Zrównoważonego Rozwoju i Ochrony Klimatu, którego celem jest doprowadzenie do zeroemisyjności uczelni (PWr)
- Własna stacją do pomiaru jakości powietrza, co pozwala na rzetelne informowanie pracowników i studentów o stanie zanieczyszczeń (PWr)
- Odpowiednie klauzule przetargowe (zielone zamówienia publiczne), np. energooszczędne komputery i monitory (ASP w Łodzi), kryterium minimalizacji zużycia wody w armaturze (AWF Kraków), drukarki z funkcją duplex (UE w Poznaniu)
- Dwustronne drukowanie dokumentów, jeśli nie jest możliwy obieg elektroniczny (GUMed)
- Obowizek wykorzystywania, zawsze gdy jest to możliwe, pociągów do podróży służbowych (Wydawnictwo UWM)
- Domki dla jeży (AGH I UWM w Olsztynie)
- Inteligentne budynki, w których zautomatyzowane systemy zarządzania energią elektryczną oraz ciepłem pozwala zmniejszyć koszty środowiskowe (Uniwersytet Gdański)
- Umowy z lokalnymi podmiotami wyspecjalizowanymi w przetwarzaniu konkretnych grup odpadów, w tym z firmami odzyskującymi cenne metale ze sprzętu elektrycznego i elektronicznego (UWM w Olsztynie)
- Dzień Zrównoważonego Rozwoju – cykliczna akcja informacyjna inspirowana treścią Agendy 2030 i 17 Celami Zrównoważonego Rozwoju – SDG (Uniwersytet Gdański)
- Poradnia Gospodarowania Wodą (UMK)
- Szklarnia i miejsce uprawy warzyw okresowo dostępne dla pracowników uczelni i studentów (UWM w Olsztynie)
- Akademię Zrównoważonego Rozwoju z wykładami dostępnymi na YouTube’ie (UAM)
- Konkurs na innowacyjne rozwiązania ekologiczne dla kampusów uczelnianych (np. konkurs IdeAMU na UAM)
- Instalacje fotowoltaiczne off-grid, czyli z opcją magazynowania energii elektrycznej (UAM)
- Stosowanie energii solarnej do ocieplania wody użytkowej (wybrane akademiki UAM)
- Pełnomocnik Rektora ds. polityki klimatyczno-środowiskowej (Uniwersytet Łódzki), pełnomocniczka Rektora ds. Ekologii (UE w Poznaniu)
- Polityka prośrodowiskową jako część swojej oficjalnej strategii uczelni (UAM)
- Szkolenia dla studentów i pracowników uczelni na temat najbardziej proekologicznych działań (Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Politechnika Łódzka, Uniwersytet Łódzki)
- Katalog dobrych ekopraktyk dystrybuowany w wewnątrzuczelnianych kanałach komunikacji, dotyczący m.in. gospodarowania odpadami, oszczędzania ciepła, wody i elektryczności, organizacji pracy biurowej (Uniwersytet Łódzki)
- Interdyscyplinarne studia na kierunku Ekomiasto (Uniwersytet Łódzki)
- Pasieka na dachu Biblioteki (Uniwersytet Łódzki, tzw. Beeblioteka) – wspiera miejski ekosystem i jednocześnie propaguje troskę o środowisko naturalne
- Green Team – uczelniany zespół na bieżąco monitorujący realizację celów zrównoważonego rozwoju oraz proponujący dodatkowe działania i angażujący społeczność uczelnianą (UWM w Olsztynie)
- Dzień Zero Waste – akcja poświęcona sposobom minimalizacji odpadów (UWM w Olsztynie)
- Wykorzystanie w bibliotece serwerów chmurowych zamiast bardziej energochłonnego własnego zaplecza serwerowego (UWM w Olsztynie)
- Bookcrossing - używane książki i czasopisma naukowe po selekcji dostają "drugie życie" (wiele uczelni)
- Zorganizowany odbiór zużytych olejów i filtrów w wybranych laboratoriach (UWM w Olsztynie)
- Ograniczenie emisji związanej z transportem odpadów (UWM w Olsztynie)
- Rezygnacja z plastikowych i innych mało przydatnych gażetów wręczanych uczestnikom konferencji stacjonaarnych (wiele uczelni)
- Działanie części administracji w formule paperless (UWM, Uniwersytet SWPS i wiele innych)
- Centralny punkt do zbiórki zużytych tonerów od drukarek (wiele uczelni)
- Zbieranie zużytych olej roślinnych z akademickich stołówek i przerabianie ich na mydło wykorzystywane a akademikach (koło naukowe Ferment z Uniwersytetu Rzeszowskiego.
- Minimalizacja nakładów papierowych monografii i czasopism, dodruki tylko na żądanie zamawiającego. Proces redakcyjny i wydawniczy odbywa się głównie w formie elektronicznej (Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego)
- Biblioteka udostępnia urządzenia do samodzielnego wykonywania kopii elektronicznych oraz przyjmuje mailowe zamówienia na skany wykonywane przez bibliotekarzy, co pozwala zredukować papier używany z reguły do kserowania (UWM w Olsztynie)
- W ramach szkolenia BHP tematyka ekologicznego gospodarowania odpadami i używanie odczynników z możliwie najmniejszą szkodą dla środowiska naturalnego (UWM w Olsztynie)
- Stosowanie tzw. Zielonej Chemii – w laboratorium minimalizuje się użycie rozpuszczalników organicznych i odczynników szkodliwych do środowiska, a zużyte przekazuje się do utylizacji (UWM w Olsztynie)
- Bądź eko na jesień – akcja wymiany odpadów plastikowych na rośliny doniczkowe (UMK w Toruniu)
- Recykling daje owoce – akcja wymiany elektrośmieci na owoce i drzewka owocowe (UMK w Toruniu)
- Zbiorniki retencyjne na terenie kampusu wykorzystywane do podlewania roślin (UMK w Toruniu)
- Automatyczny system ograniczający nocne i weekendowe zużycie energii grzewczej, klimatyzacyjnej i wentylacyjnej (UMK w Toruniu)
- Promocja projektowania zgodnego z zasadami eco-design –zakładającego nieobciążanie środowiska naturalnego od momentu projektowania do utylizacji wytwarzania produktu (ZUT w Szczecinie, ASP w Łodzi)
- Warsztaty dotyczące projektowania w duchu sustainable and circularity, tj. ograniczającego wykorzystanie zasobów i produkcję odpadów niemożliwych do późniejszego wykorzystania na rzecz gospodarki obiegu zamkniętego (ASP w Warszawie)
- Wykorzystanie nieużywanych przedmiotów i odpadów do budowy stołu do gry w ping ponga na terenie uczelni (ASP w Warszawie)
- Posiedzenia senatu i komisji uczelnianych odbywają się online, aby ograniczyć przejazdy między główną siedzibą uczelni a jej filiami (AST w Krakowie)
- Zastrzeżenie konieczności stosowania papierowych (bądź innych biodegradowalnych) kubeczków w automatach z napojami (AST w Krakowie)
- Promowanie usług cateringowych i bufetów z menu wegetariańskim lub wegańskim, gdyż konsumpcja mięsa negatywnie wpływa na klimat (AST w Krakowie).
- Zobowiązanie studentów i dydaktyków do wielokrotnego wykorzystywania elementów scenografii i rekwizytów w kolejnych spektaklach, np. przez przerabianie kostiumów, a także korzystanie z odzieży używanej przy produkcji wystąpień (AST w Krakowei)
- Łąka kwietna filtrująca wody opadowe oraz powietrza, zatrzymująca niską emisję, obniżająca temperaturę powietrza i gleby i w ten sposób wspomagająca walkę z tzw. miejskimi wyspami ciepła. (AST w Krakowie, ZUT w Szczecinie, UWM w Olsztynie)
- Czysta woda w kranie – akcja na rzecz ograniczenia zużycie wody butelkowanej przez pracowników i studentów (AWF Kraków)
- Chłodzenie w porze letniej metodą free cooling (czyli wietrzenie ze stuprocentową wydajnością, kiedy są najniższe temperatury w ciągu doby) sterowane automatycznie (PUM w Szczecinie)
- Źródełko wody pitnej, aby zniechęcić studentów i pracowników do kupowania wody butelkowanej i tym samym generowania niepotrzebnych odpadów (UE w Poznaniu)
- Wykorzystanie paneli perowskitowych (UM we Wrocławiu)
- W domach studenckich zainstalowano prysznice z automatycznym wyłączaniem wody (UM we Wrocławiu)
- Zachęcanie pracowników uczelni do korzystania ze szklanych bidonów, przechowywania żywności w słoikach, wykorzystania siatek materiałowych zamiast plastikowych (np. akcja GUMed bez plastiku). Wykorzystanie na zebraniach i spotkaniach uczelnianych dzbanków z wodą pobraną ze źródełek wody pitnej (GUMed)
- Sale na uroczystości uczelniane dekorowane są wyłącznie roślinami doniczkowymi, dzięki czemu po uroczystościach można je rozdysponować po pokojach pracowników (GUMed)
- Drugie życie rzeczy – akcja, w ramach której studenci i pracownicy dają drugie życie używanym przedmiotom, starając się poprawić przy tym ich jakość i użyteczność, a następnie przekazywać je podopiecznym instytucji społecznych (np. UE w Krakowie, przygotowaniu kilkudziesięciu zestawów eleganckiej odzieży dla kobiet zgodnej z regułami biznesowego dreskodu)
- Spotkania z ajentami na temat zdrowej żywności oraz ekologicznego przetwarzania jedzenia (UE w Krakowie).
- Wspieranie ruchu rowerowego przez stacja do samodzielnej naprawy rowerów, zwiększenie liczby stojaków rowerowych i zadaszony parking dla rowerów (UE w Krakowie)
- Montaż zgniatarek do butelek i puszek przy pojemnikach na plastik (wiele uczelni)
- Umieszczenie pojemników na zużyte baterie przy portierniach wszystkich budynków, comiesięczną zbiórka makulatury (UE w Krakowie)
- JAM Projektowy - event, podczas którego studenci oraz pracownicy naukowo-dydaktyczni i administracyjni ze wszystkich wydziałów wspólnie diagnozują problemy ekologiczne uczelni i szukają sposobów ich rozwiązania (UWM w Olsztynie)